นักเคลื่อนไหวลาว “คูคำ แก้วมะนีวง” เตรียมถูกส่งกลับประเทศหลังถูกจับในไทย

นายคูคำ แก้วมะนีวง นักเคลื่อนไหวกลุ่ม “ลาวเสรี” ถูกศาลตัดสินว่ามีความผิดในข้อหาอยู่ในประเทศไทยเกินกำหนดอนุญาต ในวันจันทร์นี้ ก่อนที่ถูกควบคุมตัวที่ห้องกัก สำนักงานตรวจคนเข้าเมืองสวนพลู เพื่อรอการผลักดันกลับประเทศลาว ขณะที่นักสิทธิมนุษยชนเรียกร้องให้รัฐบาลไทยไม่ส่งตัวนายคูคำกลับประเทศลาวไปเผชิญกับอันตราย

นายคูคำ ซึ่งเป็นผู้มีสถานะผู้ลี้ภัยโดยการรับรองของสำนักงานข้าหลวงใหญ่ผู้ลี้ภัยแห่งสหประชาชาติ (UNHCR) เปิดเผยผ่านเฟซบุ๊กส่วนตัวว่า ตนถูกเจ้าหน้าที่ตำรวจหน่วยคอมมานโด บุกเข้าควบคุมตัวจากบ้านพักในแขวงสีกัน เขตดอนเมือง เมื่อตอนเย็นของวันเสาร์ และถูกนำตัวไปยังสถานีตำรวจนครบาลทุ่งสองห้อง

ในวันจันทร์นี้ เจ้าหน้าที่ตำรวจ สน. ทุ่งสองห้อง ยืนยันว่านายคูคำถูกควบคุมตัวจริงและศาลตัดสินว่ามีความผิด

“คนลาวตอนนี้ไม่อยู่แล้ว เขาถูกพาไปศาลตอนบ่าย ตอนนี้ถูกส่งไป ตม. สวนพลู เพราะถูกตัดสินว่ามีความผิดจากคดีโอเวอร์สเตย์” เจ้าหน้าที่ตำรวจ สน. ทุ่งสองห้อง (สงวนชื่อและนามสกุล) เปิดเผยกับเบนาร์นิวส์ในวันนี้

เบนาร์นิวส์พยายามติดต่อไปหา พล.ต.ท. ภาคภูมิภิภัทฒ์ สัจจพันธุ์ ผู้บัญชาการสำนักงานตำรวจคนเข้าเมือง (ผบช.สตม.) เพื่อขอคำยืนยันเรื่องดังกล่าว แต่ไม่ได้รับการตอบรับ

ด้าน นางอังคณา นีละไพจิตร อดีตกรรมาธิการสิทธิมนุษยชนแห่งชาติ ซึ่งยืนยันว่านายคูคำถูกส่งตัวไปยัง ตม. สวนพลู ได้กล่าวว่ากำลังประสานกับเครือข่ายช่วยเหลือผู้ลี้ภัย เพื่อขอประกันตัวนายคูคำพรุ่งนี้ เพราะเขามีบัตรผู้ลี้ภัย

“คนที่มีบัตรผู้ลี้ภัย เมื่อถูกจับจะสามารถประกันตัวได้ เพื่อให้เขาออกมาใช้ชีวิตข้างนอก และเขาไม่สามารถกลับประเทศได้ เพราะอาจเกิดอันตราย” นางอังคณากล่าว

ส่วนนายฟิล โรเบิร์ตสัน รองผู้อำนวยการภาคพื้นเอเชีย ฮิวแมนไรท์วอทช์ เรียกร้องรัฐบาลไทยให้ปล่อยตัวนายคูคำโดยทันที

“ขอเรียกร้องทางการไทยไม่ให้ส่งตัวนายคูคำกลับไป สปป. ลาว เพราะเขามีสถานะผู้ลี้ภัย จึงไม่มีเงื่อนไขใด ๆ ที่ไทยต้องส่งเขากลับไปให้ลาว ซึ่งแน่นอนว่าเขาต้องถูกขังคุกและโดนทำร้าย ทางการไทยควรที่จะปล่อยตัวเขาในทันที และอนุญาตให้สามารถขอความคุ้มครองจากประเทศที่สามได้หากเขาต้องการ ลาวเป็นหนึ่งในรัฐบาลที่กระทำรุนแรงต่อกลุ่มผู้เห็นต่างที่เรียกร้องประชาธิปไตยและสิทธิมนุษยชน” นายฟิล กล่าว

ทั้งนี้ นายคูคำ อายุ 38 ปี เป็นชาวแขวงจำปาสัก ประเทศลาว เข้ามาทำงานในประเทศไทยตั้งแต่ปี 2545 เป็นอดีตผู้จัดการสหพันธ์กรรมกรลาว และเป็นสมาชิกกลุ่มลาวเสรี ที่ผ่านมามีบทบาทเคลื่อนไหวเรียกร้องประชาธิปไตยในประเทศลาว โดยจัดกิจกรรมหลายครั้งที่กรุงเทพฯ รวมถึงเคยร่วมประท้วงที่หน้าสถานเอกอัครราชทูตลาวประจำประเทศไทยด้วย

ก่อนหน้านี้ ในเดือนมีนาคม 2562 นายอ๊อด ไซยะวง นักเคลื่อนไหวกลุ่มลาวเสรี หายตัวไปขณะลี้ภัยอยู่ในกรุงเทพฯ ปัจจุบัน ยังไม่มีใครทราบชะตากรรม และมีข่าวลือว่า ปัจจุบัน นายอ๊อดอาจจะเสียชีวิตแล้ว

เมื่อปลายปี 2564 มีนักเคลื่อนไหว และอดีตนักการเมืองชาวกัมพูชา อย่างน้อย 6 คน ซึ่งถูกควบคุมตัวจากเจ้าหน้าที่ในประเทศไทย และถูกส่งตัวกลับไปยังประเทศกัมพูชา และมีการเปิดเผยข้อมูลในภายหลังว่า เมื่อถึงกัมพูชาบางรายถูกนำตัวไปควบคุมในเรือนจำ เพราะเป็นผู้เห็นต่างจากรัฐบาลของนายฮุนเซน และในเดือนธันวาคม 2564 มีพระนักเคลื่อนไหวชาวกัมพูชารูปหนึ่งถูกควบคุมตัว และบังคับให้สึกในประเทศไทย แต่อย่างไรก็ตามอดีตพระคนดังกล่าวได้รับการประกันตัวในเวลาต่อมา จึงไม่ถูกส่งตัวกลับประเทศ